دانلود کتاب اپیدمیولوژی و کنترل سل

دانلود کتاب

اپیدمیولوژی و کنترل سل یا توبرکلوز

سل، بیماری عفونی نکروز دهنده حا یا مزمنی است که باعث گرفتاری ارگان‌های مختلف بدن و مخصوصاً ریه‌ها می‌شود. در بررسی معضلات بهداشتی سل، باید هم به عفونت سلی و هم بیماری سل توجه شود.

عفونت سلی حالتی است که باسیل‌های سل، بدون ایجاد علائم بالینی و آزمایشگاهی قابل کشفی در بدن شخص آلوده، حضور داشته و تنها باعث مثب شدن تست توبرکولین او می‌شوند. در چنین مواردی باسیل‌ها معمولاً در قلّه ریه‌ها، کلیه‌ها، جسم مهره‌ها، استخوان‌های طویل، لوله فالوپ، زیر اِپاندیم و بعضی از عقده‌های لنفاوی، به حالت نهفته به‌سر می‌برند. عفونت سلی، معمولاً به خودی خود خطری ندارد ولی از آنجا که در حدود ۱۵-۵% موارد، در عرض پنج سال می‌تواند به بیماری سل تبدیل شده و علائم و عوارض خطیری ایجاد کند لذا بایستی مورد توجه قرار گیرد. در حال حاضر عفونت سلی را تنها از طریق انجام تست توبرکولین، می‌توان تشخیص داد و بررسی برخی از سایتوکین‌ها که اخیراً مطرح شده است هنوز نتوانسته است جایگزین تست مزبور، گردد.

بیماری سل به حالتی اطلاق می‌شود که باسیل‌ها موجب گرفتاری یک یا چند عضو بدن شده و باعث ایجاد تغییرات بالینی، رادیوگرافیک و باکتریولوژیک، گردیده باشند.

بیماری سل، همه ساله حدود ۲ میلیون نفر را به هلاکت می‌رساند و همه‌گیری آن در سطح جهان رو به گسترش است و معضلاتی نظیر انتشار HIV/AIDS و نوپدیدی سل مقاوم به چند دارو نیز مزید بر علت شده و کنترل بیماری را با مشکل مواجه کرده است. ضمناً بر اساس تخمین کارشناسان سازمان جهانی بهداشت در فاصله زمانی بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ میلادی در صورتی که اقدامات کنترلی فعلی تقویت نشود حدود یک‌هزار میلیون نفر دچار عفونت سلی جدید، ۱۵۰ میلیون نفر مبتلا به بیماری سل و ۳۶ میلیون نفر طعمه مرگ خواهند شد و علاوه بر آن متذکر شده‌اند که:

در هر ثانیه یک نفر جدیداً دچار عفونت سل می‌شود.
سالانه حدود ۱% جمعیت جهان دچار عفونت جدید سلی می‌گردند.
در حال حاضر یک‌سوم جمیت جهان دچار عفونت سلی هستند.
حدود ۱۰-۵% مبتلایان به عفونت سلی (غیرمبتلا به HIV/AIDS) در طول عمر خود دچار بیماری سل می‌شوند.
سالانه حدود ۲ میلیون نفر در اثر ابتلاء به سل جان خود را از دست می‌دهند.
سالانه حدود ۸ میلیون نفر از مردم جهان دچار بیماری سل می‌گردند.
بیماری سل، عامل حدود ۱۱% موارد مرگ در زمینه AIDS است.