۱) سم‌شناسی تشخیصی (Diagnosis toxi toxicology)
بر اساس تشخیص قضاوت می‌کنند. استفاده از علایم کلینیکی به عهدۀ دامپزشک سم‌شناس است. علایمی که در مسمومیت است می‌تواند مثلاً علایم سیستمیک باشد. مانند پایین آمدن فشار خون، تشنج و…
۲) سم‌شناسی جراحتی یا تشخیص جراحتی (Lesion diagnosis)
تغییراتی را که در بافت‌ها و ارگان‌ها ایجاد شده، بررسی و قضاوت می‌کنند که سم از چه نوعی بوده است. این روش هم به تنهایی نمی‌تواند به نتیجه برسد. مثلاً در کبد آیا نکروز مرکزی لوبولی کبد وجود دارد؟
۳) تشخیص علت‌شناسی (Etiologieal)
از نکات مهم این است که علت مسمومیت شناخته شود و داروی ضد سم یا آنتی دُت (Antidote) به کار رود، بعضی از سموم به راحتی دفع می‌شوند. ولی بعضی دیگر در بدن باقی می‌مانند. مثلاً سرب بیشتر در استخوان رسوب می‌کند. یا ۵ درصد از سرب از طریق شیر حیوانات دفع می‌شود. در مورد آنالیز شیمیایی اندازه‌گیری غلظت مادۀ شیمیایی و متابولیت‌های آن در بافت‌ها و ارگان‌ها در تأیید مسمومیت کمک می‌کند. باتوجه به اینکه دیده شده مواد سمی در بافتی وجود دارد ولی علایم کلینیکی دیده نمی‌شود، آنالیز شیمیایی به تنهایی صددرصد گویای وجود سم در ارگان نیست. مثلاً هیدروکلرورهای کربنه در بافت‌های چربی تجمع می‌یابند بدون اینکه آثار مسمومیت دیده شود. و زمانی پس از مواجهۀ این مواد ذخیره شده با آزاد‌شدن در خون، مسمومیت ایجاد می‌کند.
مثلاً جیوه و سلنیوم باعث ایجاد مسمومیت می‌شوند. ولی وقتی که با پروتئین‌ها یا مواد دیگر ترکیب شوند تشکیل کمپلکس می‌دهند و خاصیت سمی خود را نشان نمی‌دهند. در آنالیز شیمیایی، برداشت و جمع‌آوری نمونه مسألۀ مهمی است. یک نمونۀ خوب را می‌توانیم هم از حیوان زنده و هم از حیوانی که در اثر مسمومیت از پا درآمده است بدست آوریم. در حیواناتی‌که در اثر مسمومیت ازبین رفته‌اند، مهم‌ترین ارگان، کبد است. مورد دوم کلیه‌ها و بعد محتویات معده و روده است که منعکس کنندۀ آخرین موادی است که مصرف شده‌اند ولی سمومی را که آثار تأخیری دارند نشان نمی‌دهند. مو و ناخن نشان‌دهندۀ تجمع سموم در مدت طولانی است و در حیوان زنده نیز کاربرد دارد. در حیوان زنده، خون برای آزمون‌های سرمی به منظور پی بردن به آسیب کبدی و کلیوی استفاده می‌شود. مواد اسپری، مواد دارویی، مکمل‌های غذایی و… هم می‌توانند برای رسیدن به منبع سم مهم باشند. مقدار مواد هم که برای آنالیز بکار می‌رود مهم است. در مورد خون ۵سی‌سی در مورد ادرار ۵۰سی‌سی در مورد اندام‌ها و بافت‌ها ۲۰۰گرم، اگر مشکوک به وجود سم در ارگان‌ها شدیم، بیش از ۲ کیلوگرام از ارگان‌ها استفاده می‌شود.
