هماتولوژی (خون‌شناسی)(Hematology) به معنای مطالعۀ خون است و در آن، ابتدا مطالعه‌ی عناصر سلولی را مورد نظر قرار می‌دهند. عناصر سلولی خون شامل گلبول‌های سفید یا لکوسیت‌ها (Leucocyte)، گلبول‌های قرمز یا اریتروسیت‌ها (Erythrocyte) و پلاکت‌ها یا ترومبوسیت‌ها (Trombocyte) است. گلبول‌های خونی تقریباً ۴۵% از حجم خون را تشکیل می‌دهند. گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین است و کار حمل‌و‌نقل گازهای خون را به عهده دارد. گلبول‌های سفید از بدن در مقابل عوامل بیگانه محافظت می‌کنند و پلاکت‌ها در قطع خون‌ریزی دخالت دارند. ۵۵% باقی‌مانده از حجم خون، بخش مایع آن است که پلاسما نام دارد. ۹۰% پلاسما آب است و ۱۰% بقیه‌ی آن‌را پروتئین‌ها (که بیشتر شامل آلبومین، گلوبولین‌ها و فیبرینوژن هستند)، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و نمک‌ها تشکیل می‌دهند.
کارکردهای خون عبارتند از:
- حمل اکسیژن به بافت‌ها و خارج کردن دی‌اکسید کربن از آن‌ها؛
- حمل مواد غذایی به درون بافت‌ها؛
- حمل فرآورده‌های متابولیسمی از راه کلیه‌ها، ریه‌ها، کبد، روده و پوست؛
- کنترل محتوای آب سلول‌ها و مایع بینابینی؛
- تنظیم دمای بدن یا تغییر توزیع آن؛
- توزیع هورمون‌ها برای کنترل کارکردهای بدن (هورمون‌ها نیز با تأثیر بر اعضای خون‌ساز، خون را کنترل می‌کنند.
- دفاع از بدن در مقابل باکتری‌های مهاجم؛
- حفظ ایمنی بدن.
از آنجا که خون، مستقیم و غیر مستقیم، در تمام فرآیندهای بیوشیمیایی بدن شرکت دارد، انتظار تغییر و تحول آن در بیماری‌ها طبیعی است. بنابراین، بررسی و آزمایش خون از کارهای ضروری برای تشخیص بیماری است.
ممنون
خواهش می‌کنم، وضیفۀ هرکس آموختن و نشر علم است.